Celia & North Sea Jazz Festival
Waar de artiesten van de Buena Vista Social Club hun charme juist ontlenen aan hun ouderdom, ontleent deze diva haar glans aan tijdloosheid. Ze is al diep in de zeventig maar niemand ziet haar als een oma. Maar haar muziek is jong en zij blijft jong. Met recht is zij de Queen of Salsa, als Beatrix op onze munten en postzegels: een beeltenis die gelijk blijft en waar de tijd geen vat op heeft. Natuurlijk, haar eerste platen uit de jaren 50 met la Sonora Matancera ademen de sfeer van de Cubaanse casino's uit die jaren. Mambo's, guaracha's, bolero's buitelen over elkaar heen in die typische aanpak van Rogelio Martinez, de vorig jaar overleden directeur van La Sonora Matancera. Ik weet niet wat de best gekozen formulering is: "juist ten tijde van", of "juist vanwege haar". In ieder geval beleefde het orkest in die jaren zijn hoogtepunt. Als geen andere van de bijna 70 artiesten die voor de microfoons van het orkest hebben gestaan, wordt Celia Cruz dan ook met La Sonora Matancera geassocieerd. Maar ook het omgekeerde is van toepassing, voor velen is het geen Sonora zonder Celia.
De Cubaanse revolutie van 1959 gaf een nieuwe wending aan het orkest en daarmee de levensloop van Celia. In het Nieuwe Cuba was op dat moment geen plaats meer voor kapitalistische casino's met mondaine dansorkesten.Het orkest week dan ook uit naar Mexico en vandaar naar de Verenigde Staten. Midden jaren zestig scheidden zich de wegen van Celia Cruz en La Sonora Matancera. Celia vond al gauw haar draai in de New Yorkse salsa-scene. Hoewel ze al de nodige solo-albums had uitgebracht, kwam haar New Yorkse doorbraak eerst met haar rol als Gracia Divina in de salsa-opera "Hommy" van Larry Harlow. Het bleek het opstapje om als Fania Star de salsa-boom van de jaren 70 te kunnen beleven. Waar anderen moeite bleken te hebben met het hanteren en prolongeren van hun succes, ging het Celia moeiteloos af. Ze was de Queen of Salsa en ze bleef de Queen of Salsa. Zonder smet, roddels of andere zaken die het beeld zouden kunnen vertroebelen. Haar talloze onderscheidingen, waaronder Grammy awards, heeft zij dan ook terecht verdiend.
Maar nu de titel van het stukje. Wat heeft Celia Cruz met het North Sea Jazz festival? Mede door haar hoge leeftijd wordt het steeds moeilijker haar voor een tournee naar Europa te halen. Niettemin zijn de organisatoren van dit festival er de laatste jaren herhaaldelijk in geslaagd haar voor een optreden te boeken. Zo heeft zij bijna twee jaar geleden (Noot van de redactie: in 2000: Dat was haar laatste optreden) nog samen met Oscar d'Leon op het podium van dat festival gestaan. Nu hebben die organisatoren in het verleden verklaard dat wanneer zij maar even kunnen, zij haar voor het festival zullen blijven boeken. Voor iedereen die nog niet de sensatie van het optreden van deze salsadiva heeft ondergaan, is het dus hopen dat deze organisatoren er komende zomer opnieuw in zullen slagen Celia voor het festival te boeken.
Noot: Inmiddels is Celia Cruz 2 jaar na haar laatste optreden op NJZ overleden.
|
